Dzianina, a tkanina – czym się różnią? Jaki rodzaj materiału wybrać do jakich projektów?
Tkanina i dzianina to materiały włókiennicze wykorzystywane do produkcji wyrobów tekstylnych. Główną różnicą między materiałami jest sposób, w jaki splatane są ich włókna. Zarówno tkanina, jak i dzianina może powstać z takich samych rodzajów nitek, włókien czy przędzy, jednak zbudowanych w inny sposób. Forma zaplatania nici sprawia, że dzianiny są miękkie i elastyczne, a tkaniny dość sztywne i nierozciągliwe.
Tkaniny tka się na krosnach, a dzianiny dzieje na maszynach dziewiarskich lub w mniejszej skali robi na drutach czy szydełku. Sposób produkcji wpływa na różnice między materiałami, sprawia, że dzianina i tkanina różnią się na przykład rozciągliwością oraz zachowaniem podczas szycia, krojenia i noszenia.
Jak powstaje tkanina?
Tkanina powstaje poprzez splatanie ze sobą dwóch rodzajów nitki tzw. osnowy i wątku. Na początku na krośnie rozciąga się i mocno napręża nitki osnowy, a następnie między nimi przeplata nić wątku. Ta druga z reguły jest delikatniejsza i cieńsza. Aby utrzymać odpowiednie naprężenie całego materiału podczas produkcji, brzegi tkaniny utkane są trochę gęściej niż dalsza powierzchnia. Brzegi mają swoją nazwę, określane są jako krajka lub brzeg fabryczny. Nitki wątku w tkaninie przebiegają w poprzek, natomiast osnowy równolegle do brzegów fabrycznych, czyli wzdłuż materiału.
Ten sposób produkcji pozwala uzyskać materiał stabilny i nierozciągliwy. Tkaniny łatwo się tnie oraz szyje, ponieważ nie rozciągają się pod naciskiem stopki i nie falują. Obecnie do większości tkanin dodaje się domieszkę elastycznych włókien, bez nich noszenie obcisłych jeansów czy dopasowanych koszuli nie byłoby możliwe.
Jak powstaje dzianina?
W odróżnieniu od tkaniny, dzianina wytwarzana jest z jednej nitki tworzącej charakterystyczne oczka. Na pewno każdy z nas widział osobę, która robi na drutach. Ma jedną nić, którą przy użyciu drutów zaplata w łączące się ze sobą oczka. Tak powstają poziome rządki oczek oraz pionowe kolumienki. Identycznie wygląda to w przemysłowym tworzeniu dzianin. Różnica polega wyłącznie na grubości nici oraz wielkości oczek. Kształtowanie przędzy w oczka sprawia, że nić staje się mocno pofalowana, nie jest naprężona i wyraźnie się rozciąga. Dzianiny wyróżniają się rozciągliwością wzdłuż i w poprzek materiału. Za sprawą elastyczności ubrania z dzianin są proste, ponieważ nie potrzebują zaszewek, zapięć oraz cięć. Niemniej jednak dzianinowe ubrania szybko się odkształcają. Dodatkowo krojenie oraz szycie dzianin wymagają większej wprawy i odpowiednio dobranych ściegów.
Zastosowanie tkaniny
Ze względu na szereg zalet często decydujemy się na odzież z tkaniny. Tkaniny dzielą się na miękkie i delikatne lub sztywne i przewiewne. Do ich największych cech zalicza się wysoką odporność na uszkodzenia, trwałość oraz łatwość w pielęgnacji. Materiał ma bardzo uniwersalne zastosowanie. Sprawdza się w przemyśle odzieżowym, ale także gospodarczym. Tkanina nada się do uszycia wszelkiego rodzaju ubrań. Można z nią stworzyć wiele ciekawych projektów – jeansy, T-shirt, sukienka, spódnica, płaszcz to klasyka, znajdziemy je w każdej szafie.
Zastosowanie dzianiny
Dzianiny są wyjątkowo przyjemne w noszeniu. Kojarzą nam się z miłymi dla ciała, miękkimi i ciepłymi elementami garderoby. Za sprawą elastycznych właściwości oraz rozciągliwości materiał doskonale dopasowuje się do ciała. Z dzianiny możemy stworzyć ciepły sweter, kardigan, dopasowane sukienki, spódnice czy bluzki. Oprócz tego dzianinę stosuje się do produkcji rajstop, pończoch, bielizny bezszwowej i termicznej.